خوجالی تنهادردترک هانیست،خوجالی تنهادردمسلمانان نیست،دردبشریت است
خوجالی نام شهر و بخشی در جمهوری آذربایجان است،این شهر در ۱۴ کیلومتری شمال شرقی شهر خانکندی قرهباغ و نزدیک کوه قرهباغ واقع شدهاست. علاوه بر این، قرار داشتن خوجالی در راه آغدام- شوشی و برخورداری شهر از تنها فرودگاه قرهباغ، حساسیت راهبردی شهر را بیشتر کرده بود.
سفیر آذربایجان در تهران : بودجه بسیار جزئی در خزانه وجود داشت و شرایط بسیار سخت و پیچیدهای بر کشور حاکم بود. از نظر نظامی پادگان، سلاح و ارتشی نداشتیم، حتی سلاح را از پلیسهایمان گرفته بودند چون ما مسلمان بودیم و به همین دلیل بود که 20 درصد از خاک ما از سوی ارمنستان اشغال شد و یک میلیون آذربایجانی آواره شدند. 35 هزار ارمنی ساکن آذربایجان همچنان در کشور ما زندگی میکنند، لیکن در ارمنستان حتی یک نفر مسلمان آذربایجانی وجود ندارد. این موضوع نشاندهنده وقوع پاکسازی قومی در ارمنستان میباشد.
وی با اشاره به جنگ قرهباغ افزود: در قرهباغ مساجد، امامزاده، آثار باستانی و تاریخی زیادی داشتیم که اشغالگران همه آنها را با خاک یکسان کردند. حتی اسامی مناطق را نه تنها در قرهباغ، بلکه در جمهوری ارمنستان که از نظر تاریخی مسلماننشین بوده است، تغییر دادند تا اثری از فرهنگ ما در آنجا نباشد حتی مسجد باشکوه شاه عباس در شهر شوشا تبدیل به اصطبل شده است.
آخوندوف در خصوص حل مسئله قره باغ گفت: قرهباغ سرزمین ازلی و ابدی آذربایجان است و از نظر من در حقیقت قرهباغ بخشی از سرزمینهای دنیای اسلام است. تاکنون 4 قطعنامه از سوی سازمان ملل برای خروج اشغالگران از این سرزمین تصویب شده است .
خوجالی از اکتبر سال ۱۹۹۱ در محاصره قرار داشت. ۳۰ اکتبر حرکت خودروها در شهر متوقف شد و بعد از منهدم کردن بالگردی که به مرگ ۴۰ نفر انجامید، این تنها وسیله حمل و نقل نیز از حرکت بازماند. روز ۲ ژانویه برق شهر قطع شد. خوجالی از نیمه دوم ماه فوریه توسط نیروهای ارمنی محاصره شد و هر روز مورد حملات توپخانه و سلاحهای سنگین قرار میگرفت.
شب ۲۶ فوریه سال ۱۹۹۲ گروههای نظامی ارمنستان با کمک هنگ موتوری شماره ۳۶۶ اتحاد شوروی سابق به شهر خوجالی حمله کردند. شهر در ابتدا فقط از سه طرف توسط نیروهای ارمنستان محاصره شد و وقتی مردم راه گریز را از مسیر چهارم (مسیر عسگران) در پیش گرفتند، نیروهای ارمنستان نزدیک روستای نخجوانیک بر آنها آتش گشودند. بعد از آن شهر از چهار طرف محاصره شد و آتش توپخانه و سلاحهای سنگین بر شهر گشوده شد. زبانههای آتش خیلی زود تمام شهر را در بر گرفت و مدافعین شهر همراه با مردم غیرمسلح مجبور شدند خوجالی را ترک کنند.
ساعت ۵ صبح ۲۶ فوریه، شهر به تصرف نیروهای ارمنی درآمد. مردم که مجبور بودند شهر را ترک کنند، به کوهها و جنگلها پناه بردند. نیروهای ارمنی باقیمانده ساکنین خوجالی را به قتل رساندند و زنان و دختران بسیاری را به اسارت گرفتند. تقریباً تمامی افرادی که به کوهها و جنگلها فرار کرده بودند، از شدت سرما جان باختند.
1275 نفرازساکنان – پیرمردان، کودکان و زنان به اسارت گرفته شدند. ازبین این اسرا150 نفر، ازجمله آن68 زن و 26 کودک سرنوشتشان تابه امروزمعلوم نیست. کسانی که نتوانسته بودندازمحاصره ارامنه خارج شوندبابی رحمی تمام به شهادت رسیدند. جلادان ارمنی که راه انسانیت راگم کرده اند پوست سرقربانیان راجدامی کردند، اعضامختلف بدن آنان رامیبریدند، چشمان کودکان شیرخواره رامی شکافتند، زنان حامله راشکم پاره میکردند،اسیران رازنده به گورمیکردندو یامی سوزاندند.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
تورکجه
خوجالی تکجه آذربایجان خالقینا قارشی دئییل، هم ده بوتون اینسانلیغا قارشی یؤنلمیش بو مودحیش جینایتین ایشتیراکچیلاری معلومدور.
اوولجه خوجالی توپلاردان و دیگر حربی تئکنیکادان شیددتلی آتشه توتولاراق دارماداغین ائدیلمیشدیر.
شهر اراضیسینده یانغینلار باشلانمیشدیر. سونرا پیادا قووهلر بیر نئچه ایستیقامتدن شهره گیرمیشلر. ساغ قالمیش ساکینلره وحشیجهسینه دیوان توتولموشدور. 613 نفر دینج آزربایجانلی، او جملهدن 63 اوشاق، 106 قادین ایشگنجه ایله اؤلدورولموشدور. 8 عاییله بوتونلوکله محو ائدیلمیشدیر.
1275 ساکین – قوجالار، اوشاقلار، قادینلار گیروو گؤتورولهرک آغلاسیغماز تحقیرلره، ظولمه و حقارته معروض قالمیشلار. گیروو گؤتورولنلردن 150 نفرین، او جملهدن 68 قادینین و 26 اوشاغین طالعی بو گونهدک معلوم دئییلدیر. موحاصیرهدن چیخماغی باجارمیش دینج ساکینلری یوللاردا، مئشهلرده پوسقو قوران ائرمنی حربچیلری خوصوصی آمانسیزلیقلا قتله یئتیرمیشلر. آزغینلاشمیش جللادلار اینسانلارین باشلارینین دریسینی سویموش، موختلیف اعضالارینی کسمیش، کؤرپه اوشاقلارین گؤزلرینی چیخارمیش، حامیله قادینلارین قارینلارینی یارمیش، آداملاری دیری-دیری تورپاغا باسدیرمیش و یا یاندیرمیش، جسدلرین بیر قیسمینی مینالامیشلار.
روسیاسینین و دیگر دؤولتلرین گیزلی و آچیق حیمایهسیندن ایستیفاده ائدن ائرمنی میللتچیلری “بؤیوک ائرمنیستان” یاراتماق خولیاسینا دوشموش، اله کئچیرمک ایستدیکلری اراضیلری یئرلی ساکینلردن تمیزلمک نییتیایله موختلیف دؤورلرده شرقی آنادولودا و جنوبی قافقازدا سویقیریمی و تئررور آکتلاری تؤرهدهرک، 2 میلیونا قدر گوناهسیز تورکو و آزربایجانلینی وحشیجهسینه قتله یئتیرمیشلر. 1905-1907-جی ایللرده، هابئله 1918-1920-جی ایللرده ناخچیواندا، باکیدا، گنجهده، شاماخیدا، قوبادا، لنکراندا، قاراباغدا، موغاندا و آزربایجانین دیگر یئرلرینده، هابئله تیفلیسده دینج آزربایجانلی اهالی سویقیریمینا معروض قالمیشدیر.
1988-اینجی ایلده کئچمیش سسری مرکزی حوکومتینین ائرمنیپرست سیاستیندن ایستیفاده ائدن داواکار ائرمنی میللتچیلری ائرمنیستان اراضیسینده ائتنیک تمیزلمهنی باشا چاتدیرماق نییتیایله آذربایجانلیلارین یاشادیقلاری رایون و کندلره باسقینلار ائتمهیه، آذربایجانلیلاری دوغما تورپاقلاریندان قووماغا باشلادیلار.
ائرمنیستان اراضیسینین آذربایجانلیلاردان تمیزلنمهسینی باشا چاتدیردیقدان سونرا آذربایجانین ازلی تورپاغی اولان داغلیق قاراباغی ائرمنیستانا ایلحاق ائتمک اوچون فعال دؤیوش عملیاتلارینا باشلاندی. قارشی دوران طرفلرین قووهلری هئچده برابر دئییلدی.
نیظامی اوردوسونو تشکیل ائتمهیه ماجال تاپمامیش الیالین آذربایجانلی اهالی اوولجهدن خوصوصی حاضرلیق کئچمیش ائرمنی سیلاحلی بیرلشمهلری، خاریجی اؤلکهلردن گتیریلمیش موزدلو دستهلر و کئچمیش سووئت اوردوسونون تؤر-تؤکونتولری ایله اوز-اوزه دایانمیشدی.
نتیجهده آذربایجان رئسپوبلیکاسی اراضیسینین 20 فایزی، یعنی داغلیق قاراباغ بؤلگهسی و اونون اطرافینداکی داها یئددی رایون – لاچین، کلبجر، آغدام، فضولی، جبراییل، قوبادلی، زنگیلان رایونلاری ایشغال اولونموش، 18 میندن چوخ آذربایجانلی قتله یئتیریلمیش، 20 میندن چوخ دینج ساکین یارالانمیش، 50 میندن چوخ آدام علیل اولموشدور. 4750 آدام اسیر و ایتکین دوشموش، گیروو گؤتورولموشدور. 877 شهر، کند و قصبه قارت ائدیلمیش، داغیدیلمیش و یاندیریلمیشدیر. ائرمنیستان اراضیسیندن و آذربایجانین ایشغال ائدیلمیش بؤلگهسیندن قووولوب دیدرگین سالینمیش آذربایجانلیلارین سایی 1 میلیوندان چوخدور.
ائرمنی تجاووزکارلاری ایشغال اولونموش اراضیلرده آذربایجانین مدنی-تاریخی ایرثینی تشکیل ائدن اوبیئکتلری خصوصی قددارلیقلا محو ائتمیشلر. اله کئچیردیکلری اراضیلرده اونلار واندالیزم آکتلاری تؤرهدهرک، 500-ا قدر تاریخی و 100-دن چوخ آرخئولوژی آبیدهنی، 22 موزهیی و 4 رسم قالئرئیاسینی، تاریخی اهمیتلی 9 سارایی قارت ائتمیش و یاندیرمیش، 44 معبدی و 9 مسجیدی تحقیر ائتمیشلر. داغیدیلان و یاندیریلان 927 کیتابخانادا 4،6 میلیون کیتاب و میثیلسیز الیازما محو ائدیلمیشدیر.